Com.press

e-wydania

Com.press 7(1) 2024 • czerwiec 2024

DOI https://doi.org/10.51480/compress.2024.7-1
Download PDF

Od redakcji

Najnowszy numer „Com.Press” to zbiór tekstów naukowych, które wyszły spod pióra młodych badaczy i badaczek. Część z nich stanowi efekt końcowy badań zaprezentowanych podczas VI Seminarium Młodych Medioznawców i Komunikologów, które odbyło się 16 listopada 2023 r. na Wydziale Politologii i Dziennikarstwa Uniwersytetu Marii Curie­-Skłodowskiej w Lublinie.

Najnowsze wydanie niniejszego półrocznika zawiera artykuły o różnorodnej problematyce, opracowane w języku polskim oraz angielskim. Wszystkie posiadają jednak wspólny mianownik – media i komunikację społeczną.

Pierwszy tekst stanowi próbę przedstawienia technologii AI w kontekście tworzenia muzyki. W artykule Muzyka generowana przez sztuczną inteligencję – ocena przedstawicieli pokolenia Z Mateusz Kowalski wskazuje na odsetek słuchaczy mających styczność z muzyką wygenerowaną przez sztuczną inteligencję, która ma naśladować twórczość znanych artystów. Ponadto dzieli się refleksjami dotyczącymi przewidywanego wpływu korzystania z tej technologii na twórczość artystów i na samą branżę muzyczną.

W dalszej części numeru znajduje się anglojęzyczna publikacja Between Reality and Manipulation: Russian media and propaganda from the perspective of residents of the occupied Zaporizhzhia region. Autorka, Anna Yezhova, przedstawia perspektywę mieszkańców tymczasowo okupowanego regionu Zaporoża (tereny Ukrainy) na rosyjskie media i propagandę. Celem badania jest uzyskanie wglądu w postrzeganie przez mieszkańców tego regionu rosyjskich mediów i metod, które opracowali, aby odróżnić autentyczne informacje od propagandy.

Julia Walczak w tekście Opresja społeczna oczami homoseksualnych kobiet w dyskursie literackiego feministycznego czasopisma lesbijskiego „Furia Pierwsza” (1997–2000) podjęła się próby rekonstrukcji narracji dotyczącej sytuacji społeczno-kulturowej polskich lesbijek, żyjących w latach 90. XX wieku. Dodatkowo autorka zestawia sposoby przedstawiania świata przez grupę mniejszościową z założeniami feministycznej teorii punktu widzenia.

Kolejny artykuł stanowi analizę postaci historycznych w wybranych filmach fabularnych, których akcja rozgrywa się w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Patrycja Winiarczyk scharakteryzowała struktury narracyjne oraz elementy fabularne, za pomocą których postacie historyczne kreowane są na popkulturowych superbohaterów. Swoje rozważania oparła na publikacji Umberto Eco Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią.

Tekst Karoliny Nalewaj powinien zainteresować osoby zajmujące się problematyką polityki globalnej. W artykule Rosyjska ingerencja w wybory prezydenckie w USA w 2016 r. autorka podejmuje tematykę roli zaangażowania Federacji Rosyjskiej w amerykańskie wybory prezydenckie. Rozważania skupiają się zarówno na analizie rosyjskiej strategii oddziaływania, jak i na metodach działania wobec amerykańskich bloków wyborczych i instytucji politycznych w trakcie kampanii prezydenckiej w USA w 2016 r.

Artykuł Adama Makary utrzymuje uwagę czytelnika w tematyce wyborów. W tekście Komitet Wyborczy Wyborców (KWW) Mniejszość Niemiecka w wyborach parlamentarnych w Polsce w 2023 roku. Analiza kampanii wyborczej na platformie X scharakteryzował kampanię wyborczą Komitetu powołanego w tytule publikacji. Autor przedstawia historię udziału partii w wyborach parlamentarnych w celu ukazania zmian poparcia jej elektoratu przez kolejne lata. Badanie przeprowadzono przy użyciu metod ilościowych oraz jakościowych.

Kinga Żukowska omawia trend, jakim jest nowopowstała forma, tzw. recenzja mówiona. Jej artykuł pt. Nowe formy komunikowania, czyli fenomen recenzji mówionej to próba odpowiedzi na pytanie, dlaczego można mówić o fenomenie mówionej recenzji książek. Autorka uwypukla różnice w odbiorze materiałów publikowanych w tej formie, którą reprezentują przykładowe profile z recenzjami w formie tekstowej w serwisie Instagram.

Artykułem kończącym niniejsze wydanie „Com.Pressu” jest anglojęzyczna próba przedstawienia zjawiska globalizacji w ujęciu rynku mediów społecznościowych oraz rynku e-commerce w Polsce. Małgorzata Durmaj w tekście Globalisation in the perspective of Polish media landscape: Case studies of NK.pl vs Facebook.com and Allegro.pl vs Amazon.com poszukuje korelacji między wyłączeniem polskiego serwisu społecznościowego NK.pl (Nasza­-Klasa.pl) a rozwojem globalizacji oraz utrzymywaniem wiodącej pozycji przez platformę sprzedaży online Allegro.pl.

Wraz z całą redakcją czasopisma „Com.Press” życzę przyjemnej oraz pochłaniającej lektury.

Mateusz Sobiech

Redaktor wydania


7(1) Media i komunikacja społeczna

Muzyka generowana przez sztuczną inteligencję – ocena przedstawicieli Pokolenia Z

Music generated by artificial intelligence – the perspective of Generation Z representatives
ABSTRAKT
Utwory opracowywane z użyciem sztucznej inteligencji budzą liczne kontrowersje, zarówno pod względem etycznym, jak i prawnym. Celem artykułu jest próba określenia, jaki odsetek respondentów miał styczność z muzyką wygenerowaną przez AI, która ma naśladować twórczość znanych artystów, oraz jakie budzi ona skojarzenia. Część empiryczna artykułu stanowi prezentację wyników badania, które zostało przeprowadzone na próbie 118 osób. Zgodnie z uzyskanymi danymi, 83,9% ankietowanych było świadomych istnienia utworów skomponowanych przez sztuczną inteligencję, które miały naśladować twórczość znanych artystów. Oceny muzyki generowanej przez sztuczną inteligencję różniły się znacząco wśród uczestników badania. Wielu z nich określiło ją jako dziwną, niepokojącą i nieetyczną. Niemniej jednak pojawiły się opinie wskazujące na jej ciekawość i przyszłościowy potencjał.

  • Anna Yezhova • Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Między rzeczywistością a manipulacją: rosyjskie media i propaganda z perspektywy mieszkańców okupowanego obwodu zaporoskiego

Between Reality and Manipulation: Russian media and propaganda from the perspective of residents of the occupied Zaporizhzhia region
ABSTRAKT
Niniejsze badania koncentrowały się na perspektywach i reakcjach mieszkańców tymczasowo okupowanego obwodu zaporoskiego na Ukrainie wobec rosyjskich mediów i propagandy. Głównym celem było uzyskanie wglądu w postrzeganie rosyjskich mediów przez mieszkańców oraz zbadanie metod, które opracowali, aby odróżniać autentyczne informacje od propagandy. Badanie ukazało, jak mieszkańcy postrzegają rosyjskie media i jakie stosują taktyki, aby identyfikować wiarygodne informacje. Podkreślono znaczenie umiejętności korzystania z mediów oraz potrzebę wdrożenia skutecznych środków zaradczych w celu zwalczania wpływu rosyjskiej propagandy na niezależność informacyjną mieszkańców tymczasowo okupowanego terytorium.

Opresja społeczna oczami homoseksualnych kobiet w dyskursie literackiego feministycznego czasopisma lesbijskiego „Furia Pierwsza” (1997-2000)

Social oppression through the eyes of homosexual women in the discourse of the literary feminist lesbian magazine "Furia Pierwsza" (1997-2000)
ABSTRAKT
Celem artykułu jest rekonstrukcja narracji dotyczącej sytuacji społeczno-kulturowej polskich lesbijek, żyjących w latach 90. oraz zestawienie sposobu przedstawiania świata przez grupę mniejszościową z założeniami feministycznej teorii punktu widzenia. Analizie poddano zawartość literackiego feministycznego czasopisma lesbijskiego „Furia Pierwsza”, wydawanego w latach 1997-2000. Główny wniosek z badania: centrum opowieści o opresji stanowi podwójna świadomość marginalizowanej grupy, która wynika z indywidualnego przeżywania wykluczenia i kolektywnej walki z nim.

Postacie historyczne jako popkulturowi superbohaterowie w wybranych filmach o epoce PRL

Historical figures as pop culture superheroes in selected films about the Polish People’s Republic
ABSTRAKT
Niniejszy artykuł stanowi analizę postaci historycznych w wybranych filmach fabularnych, których akcja rozgrywa się w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. W artykule scharakteryzowano struktury narracyjne oraz elementy fabularne, za pomocą których postacie historyczne kreowane są na popkulturowych superbohaterów, w oparciu o publikację włoskiego intelektualisty Umberto Eco pt. Superman w literaturze masowej. Powieść popularna: między retoryką a ideologią. W tekście przedstawiono rozwój powieści popularnej i występującego w niej bohatera, określanego mianem nadczłowieka. Wyszczególniono powtarzalne elementy fabularne oraz struktury narracyjne, w których wyodrębniono następujące schematy zatytułowane: „Opozycje w strukturach narracyjnych”; „Toposy i atrybuty wizualne w kreacji superbohatera”; „PRL-owski pocieszyciel”.

Rosyjska ingerencja w wybory prezydenckie w USA w 2016 r.

Russian interference in the 2016 US presidential election
ABSTRAKT
Niniejszy artykuł podejmuje tematykę roli zaangażowania Federacji Rosyjskiej w amerykańskie wybory prezydenckie w 2016 r. Artykuł skupia się zarówno na analizie rosyjskiej strategii oddziaływania jak i metodach działania wobec amerykańskich bloków wyborczych i instytucji politycznych w trakcie kampanii prezydenckiej w USA w 2016 r. Problemem badawczym poniższego artykułu jest wykazanie, dzięki jakim operacjom informacyjnym oraz narzędziom techniki IT rosyjskie służby dążyły do ingerencji w proces wyborczy oraz osłabienia demokracji w Stanach Zjednoczonych. Poniższy artykuł został opracowany m.in. na podstawie literatury naukowej, raportów przygotowanych dla Komisji ds. Wywiadu Senatu Stanów Zjednoczonych, artykułów z prestiżowych czasopism oraz portali dostępnych w internecie.

KWW Mniejszość Niemiecka w wyborach parlamentarnych w Polsce w 2023 roku. Analiza kampanii wyborczej na platformie X

KWW Mniejszość Niemiecka in the parliamentary elections in Poland in 2023. Analysis of the election campaign on the X platform
ABSTRAKT
Celem artykułu jest zbadanie wizerunku medialnego KWW Mniejszość Niemiecka w nowych mediach w wyborach parlamentarnych w 2023 roku na przykładzie aktywności na platformie X. Przedstawiono historię udziału Komitetu w wyborach parlamentarnych w celu ukazania zmian poparcia jej elektoratu przez kolejne lata. Badanie przeprowadzono przy użyciu metod ilościowych oraz jakościowych. Metodami ilościowymi zbadano liczbę wpisów oraz częstotliwość ich publikowania. W części badawczej zastosowano metodę jakościową, jaką jest analiza zawartości. Sprecyzowano aktywność internautów, treść tweetów, ich język, a także podjętą strategię kampanijną. Pozwoliło to ustalić obecny wizerunek komitetu, a także określić jej aktywność w mediach społecznościowych.

Nowe formy komunikowania, czyli fenomen recenzji mówionej

New forms of communication, or the phenomenon of spoken review
ABSTRAKT
Autorka omawia trend, jakim jest nowopowstała forma, tzw. recenzja mówiona. Dokonuje analizy treści materiałów na przykładowym, reprezentującym tę hybrydę gatunkową kanale, Strefa Czytacza, wykorzystując też elementy analizy ilościowej. W celu odpowiedzenia na pytanie, dlaczego można mówić o fenomenie mówionej recenzji książek, wspiera się analizą porównawczą. Wykazane zostały różnice w odbiorze materiałów publikowanych zarówno w tej formie, jak i w formie bliższej tradycyjnym recenzjom, którą reprezentują przykładowe profile z recenzjami w formie tekstowej na Instagramie. Autorka opisuje nowe zjawisko, a także wskazuje proces zmian zachodzących w kwestii gatunku recenzji związanych z coraz bardziej powszechnym użytkowaniem internetu.

Globalizacja w perspektywie polskiego środowiska medialnego: Studia przypadków NK.pl vs Facebook.com i Allegro.pl vs Amazon.com

Globalisation in the perspective of Polish media landscape: Case studies of NK.pl vs Facebook.com and Allegro.pl vs Amazon.com
ABSTRAKT
Autorka skupia się na przedstawieniu zjawiska globalizacji w ujęciu rynku mediów społecznościowych oraz rynku e-commerce w Polsce. Głównym celem jest znalezienie korelacji między wyłączeniem polskiego serwisu społecznościowego NK.pl (Nasza-Klasa.pl) a rozwojem globalizacji oraz utrzymywaniem wiodącej pozycji przez platformę sprzedaży online Allegro a częściową „porażką” omawianego zjawiska. Rozważania, osadzone w szerszych dociekaniach teoretycznych, prowadzone są w oparciu o studia przypadków, przegląd literatury oraz analizę danych zastanych. W pracy odwołano się do polskiego środowiska mediów internetowych. Autorka skupia się na przypadkach NK.pl a Facebook oraz Allegro a Amazon. Wyniki wskazują, że globalizacja nie jest „uniwersalna” w sferze mediów w Polsce. Autorka charakteryzuje czynniki, które mają wpływ na zakres oddziaływania globalnych rozwiązań na lokalnym rynku. W pracy zwraca również uwagę na istotę zachowania tożsamości marki, podążanie za oczekiwaniami i przyzwyczajeniami grupy odbiorczej oraz kwestię promowania kultury, które mogą mieć wpływ na utrzymanie silnej pozycji w branży. Artykuł jest ważny z uwagi na nieustanny rozwój procesów globalizacyjnych oraz poszukiwania przez firmy o charakterze lokalnym strategii umożliwiających konkurowanie z globalnymi gigantami.

Polskie Towarzystwo Kumunikacji Społecznej
IDMiKS UJ

Institute of Journalism, Media and Social Communication

Content of the articles is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International license