Sprawozdanie z VI Kongresu Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej, Gdańsk, 22–24.09.2022 r.
Odbywający się co 3 lata Kongres Polskiego Towarzystwa Komunikacji Społecznej po raz pierwszy zgromadził swoich uczestników w Gdańsku. Tematem przewodnim tegorocznego wydarzenia było hasło: „Media i społeczeństwo w erze platform, algorytmów i danych”. Współorganizatorami Kongresu byli: Instytut Mediów, Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Gdańskiego oraz Europejskie Centrum Solidarności.
W trwającym trzy dni spotkaniu członków PTKS wzięło udział 250 prelegentów z Polski i zagranicy. Ich wystąpienia zostały podzielone na 54 naukowe sesje tematyczne. Ponadto wszyscy obecni mogli uczestniczyć w dwóch sesjach plenarnych z udziałem wybitnych gości specjalnych (keynote speakers): profesorów Grahama Murdocka (Loughborough University London) i Görana Bolina (Södertörn University). Podczas Kongresu debatowano nad przyszłością dyscypliny nauki o komunikacji społecznej i mediach, a w trakcie paneli naukowych zaprezentowano wyniki badań z obszaru medioznawstwa i komunikologii. Istotnym punktem wydarzenia był Walny Zjazd PTKS, podczas którego wybrano władze na kolejną kadencję. Nie zabrakło zebrań w sekcjach badawczych, dyskusji oraz wydarzeń towarzyszących, jak np. możliwość zwiedzania Europejskiego Centrum Solidarności czy Teatru Szekspirowskiego.
Tuż po rozpoczęciu Kongresu i oficjalnym przywitaniu wszystkich zebranych wręczono honorowe członkostwo trzem wybitnym postaciom: doktor Hannie Machińskiej, zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich, profesor Teresie Sasińskiej-Klas, założycielce i dyrektorce Międzynarodowej Szkoły Dziennikarstwa Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Instytutu Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej UJ, a także profesorowi Januszowi Adamowskiemu, dziekanowi Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii Uniwersytetu Warszawskiego. Dodatkowo uczczono jubileusz 40-lecia pracy zawodowej profesor Bogusławy Dobek-Ostrowskiej – wybitnej politolożki, związanej z Uniwersytetem Wrocławskim, współzałożycielki PTKS. Tego samego dnia wręczono nagrody w konkursach organizowanych pod egidą Towarzystwa. Jedno z najważniejszych wyróżnień, tj. Nagrodę im. Karola Jakubowicza (przyznawaną za wybitne prace naukowe), otrzymała prof. Urszula Doliwa z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Wręczono także nagrody za najlepsze rozprawy doktorskie za rok 2020 (laureatką została dr Kinga Adamczewska, UAM, pod opieką prof. Agnieszki Stępińskiej) oraz 2021 (dr Katarzyna Pagacz, UJ, pod opieką prof. Agnieszki Hess). Ostatnią z nagród odebrała Pani mgr Karolina Wojtal (UW) za najlepszą pracę magisterską, napisaną pod opieką prof. Anny Jupowicz-Ginalskiej, w konkursie Medi@stery, organizowanego przez Instytut Mediów, Dziennikarstwa i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Gdańskiego.
Punktem kulminacyjnym pierwszego dnia Kongresu były dwie sesje plenarne z udziałem prof. Grahama Murdocka, który wygłosił wykład Hidden Abodes: Digital Lives and Distant Others. Gościem specjalnym drugiej sesji był prof. Göran Bolina, który wygłosił prelekcję Data Value: Dynamics of Value Generation in Data Capitalism. Obaj naukowcy rozpoczęli żywą dyskusję ze zgromadzonymi, którą moderowali prof. Michał Głowacki i prof. Ewa Nowak-Teter. Podsumowaniem pierwszego dnia obrad była uroczysta kolacja wydana przez prezydent Miasta Gdańsk Aleksandrę Dulkiewicz w Dworze Artusa – jednym z najważniejszych punktów na mapie Gdańska.
W trakcie kolejnych dwóch dni Kongresu obradowano na Wydziale Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego. Podczas 54 paneli dyskusyjnych ponad ćwierć tysiąca naukowców z Polski i zagranicy wygłosiło referaty, których tematyka dotyczyła mediów, wizerunku, public relations i szeroko rozumianej komunikacji społecznej. Był również czas na spotkania poszczególnych sekcji PTKS. Warto podkreślić wysoką frekwencję (ponad 20 osób) podczas zebrania sekcji Młodych Medioznawców i Komunikologów, której przewodniczy prof. Katarzyna Kopecka-Piech. Do członków tej sekcji należy znaczna część osób z redakcji czasopisma „Com.Press”. Poza sesjami naukowymi i zebraniami sekcji, tego dnia odbyły się obrady okrągłego stołu, zatytułowane Pozycjonowanie dyscypliny w nauce w Polsce. Wśród debatujących znaleźli się: prof. dr hab. Iwona Hofman (UMCS), prof. Urszula Doliwa (UWM), ks. prof. Michał Drożdż (UPJPII), prof. Sławomir Gawroński (WSIiZ w Rzeszowie) oraz prof. Jadwiga Woźniak-Kasperek (UW). Istotnym tematem obrad była kwestia punktacji czasopism naukowych oraz zwiększenia udziału monografii w wypełnianiu slotów publikacyjnych.
Do najważniejszych wydarzeń Kongresu należy zaliczyć VI Walny Zjazd Wyborczy PTKS, podczas którego m.in. wybrano nowy zarząd oraz skład komisji rewizyjnej. Jednogłośnie po raz kolejny przewodniczącą zarządu PTKS na kolejną kadencję została prof. Iwona Hofman (UMCS). Dotychczasowy skład zarządu nieznacznie się zmienił. Od września 2022 r. tworzą go: prof. Małgorzata Adamik-Szysiak (UMCS), ks. prof. Michał Drożdż (UPJPII), prof. Agnieszka Hess (UJ), prof. Mariusz Kolczyński (UŚ), prof. Małgorzata Łosiewicz (UG) oraz prof. Szymon Ossowski (UAM). Na podstawie oddanych głosów w skład komisji rewizyjnej weszli: prof. Olga Dąbrowska-Cendrowska (UJK), dr Bartłomiej Łódzki (UWr), prof. Maria Łoszewska-Ołowska (UW), prof. Agnieszka Walecka-Rynduch (UJ) oraz prof. Mirosława Wielkopolska-Szymura (UŚ).
Oprócz czasu poświęconego na dyskusje związane z dyscypliną nauk o komunikacji społecznej i mediów, uczestnicy Kongresu mieli możliwość zapoznania się z kulturą i historią Gdańska. Organizatorzy przygotowali dla wszystkich zgromadzonych wiele atrakcji, m.in. wspólne zwiedzanie Kampusu Gdańsk, Muzeum II Wojny Światowej, Teatru Szekspirowskiego oraz Starego Miasta w Gdańsku. Członkowie PTKS mieli również możliwość wysłuchać koncertu Studia Wokalnego UG oraz podziwiać wystawę, prezentowaną w holu Wydziału Nauk Społecznych UG, zatytułowaną PhotoMedia’22.
Tegoroczny Kongres PTKS przyciągnął bardzo liczne grono medioznawców i komunikologów. Bez wątpienia wpływ na to miała jego lokalizacja. Gdańsk to wyjątkowe miejsce na historycznej mapie Polski, niezwykle istotne z punktu widzenia wolnych mediów. Z całą pewnością brak obostrzeń związanych z pandemią COVID-19 oraz możliwość powrotu do stacjonarnej formy tego rodzaju wydarzeń także wpłynęły na duże zainteresowanie członków PTKS. Organizatorzy wydarzenia dołożyli wszelkich starań, by wszyscy goście wrócili do swoich ośrodków naukowych z satysfakcją, zadowoleniem oraz z poczuciem świetnie spędzonych trzech dni w atmosferze naukowo-przyjacielskiej. Kolejny Kongres PTKS odbędzie się za 3 lata – tym razem gospodarzem będzie Uniwersytet Śląski w Katowicach.
Mateusz Sobiech
